بررسی ویژگی‏های ضد اکسایشی اسانس دانۀ رازیانه (Foeniculum vulgare)و تأثیر آن بر پایداری اکسایشی روغن سویا

در سال‏های اخیر استفاده از ضد اکساینده‏های سنتزی به‌علت سمّی و سرطان‏زابودن محدود شده است. بنابراین استفاده از منابع طبیعی به‌عنوان جایگزین ترکیب‏های سنتزی اهمیت ویژه‏ای دارد. در این پژوهش، تأثیر فعالیت ضد اکسایشی سطوح گوناگون اسانس دانۀ رازیانه شامل غلظت‏های‏ 1/0، 2/0، 3/0، 4/0، 5/0، 6/0، 7/0، و 8/0 میلی‏گرم در میلی‏لیتر روغن سویای تصفیه‌شدۀ عاری از ضد اکساینده، در دمای 90 درجۀ سلسیوس، به‌مدت چهار هفته و در فواصل زمانی ثابت هفت‌روزه با آزمون گرم‌خانه‌گذاری (oven test) ازطریق سنجش اندیس‏هاى آنیزیدین، پراکسید، و محاسبۀ اندیس توتوکس بررسی شد. هم‌چنین، زمان مقاومت به اکسایش نمونه‏ها با دستگاه رنسیمت سنجیده شد. سپس نتایج حاصل از دو آزمون گرم‌خانه‌گذاری و رنسیمت، با نمونۀ شاهد و ضد اکساینده‏هاى سنتزى بوتیلید هیدروکسی آنیزول  (BHA)و بوتیلید هیدروکسی تولوئن (BHT) مقایسه شد. براساس نتایج حاصل از این پژوهش، با افزایش غلظت اسانس، اثر ضد اکسایشی بیشتر شد، ولی در محدودۀ غلظتی بررسی‌شده، رابطۀ خطی و مستقیم بین غلظت تیمارها و فعالیت ضد اکسایشی آن‏ها در روغن سویا دیده نشد. غلظت‏های 5/0 و 6/0 میلی‏گرم در میلی‏لیتر اسانس دانۀ رازیانه، دارای فعالیت ضد اکسایشی بالاتری در مقایسه با هر دو ضد اکسایندۀ سنتزی BHAو BHT در روغن سویا بودند.